Reportage: Smaaktafel over afval op het Edisonplein 

Op een woensdagmiddag, 16 april 2025 stroomt de Buurtsalon aan het Edisonplein langzaam vol. Rond de lange tafel verzamelen zich buurtbewoners, winkeliers, mensen van de gemeente en andere betrokkenen. Sommigen zijn al lang betrokken bij het Edisonplein, sommige komen hier pas net in de omgeving. Maar ze komen allemaal met hetzelfde doel: Het afvalprobleem op het Edisonplein bespreekbaar maken, doormiddel van een diner en verschillende vragen. Vijf gangen, vijf prikkelende vragen, en vooral veel ruimte voor gesprekken en gedachtes.  

Gerecht 1: gazpacho 

Als iedereen is gesetteld en zich heeft voorgesteld gaan we gelijk naar het eerste gerecht, een Spaans koud soepje, genaamd gazpacho. Terwijl de gazpacho wordt uitgeserveerd luistert de groep van 21 mensen aandachtig naar de eerste vraag: “Wanneer is iets afval en wanneer niet?” Maar het gesprek gaat direct dieper. Er wordt gepraat over gedrag, frustratie en wat mensen elke dag op straat tegenkomen. Afval bij containers, inplaats van erin, in de bosjes en op het plein. Anke van de gemeente noemt het ‘kopieergedrag’: “Als er een blikje ligt, dan liggen er binnen no time tien.”  Het onderwerp leeft duidelijk, wanneer de soep op is blijft het gesprek doorgaan.  

Gerecht 2: Vega quiche 

Met de quiche komt een nieuwe vraag: “Wanneer kies jij voor verandering?”  De mensen blijven betrokken en iedereen luistert goed naar elkaar. Zo denkt Ali, een winkeleigenaar op het Edisonplein, dat het begint met opvoeding: “Als winkelier vind ik het wel belangrijk dat het voor mijn winkel netjes is, maar ik kan niet jouw kinderen opvoeden, dat moeten de ouders doen.”  

Peter van der List, lid van de gemeenteraad benoemd hoe complex het afvalprobleem eigenlijk is: “Veel mensen hebben zoveel aan hun hoofd, afval scheiden is dan geen prioriteit.” Het gesprek toont begrip voor elkaar, maar ook frustratie. De aanwezigen zijn het erover eens: verandering begint klein, en begint bij jezelf, al is dat soms makkelijker gezegd dan gedaan. 

Gerecht 3: Rendang, met kroketje en ananasje   

De derde ronde brengt meer losheid. De sfeer wordt informeler, gesprekken verspreiden zich in kleinere groepjes. Het volume stijgt, mensen praten vrijer, en hoewel het nog deels over afval gaat, verschuiven sommige gesprekken naar persoonlijke onderwerpen. Ook klinken er ideeën. Met  de vraag: “Waar liggen de kansen van de wijk?” praten mensen over de toekomst van Edisonplein. Er wordt gepraat over vergroening, meer ontmoetingsplekken en het betrekken van kinderen bij initiatieven. En hoewel er nog geen concrete ideeën zijn, borrelt er al van alles.  

Gerecht 4: vanille-ijs met snoepjes 

Met het toetje op tafel keert de aandacht terug naar de kern van de middag. De vierde vraag “Met welke frisse blik ga je naar buiten en hoe gaan we dit oplossen?” roept reacties op die variëren van hoopvol tot gefrustreerd. Een medewerker van de afvaldienst spreekt zijn wens uit om meer waardering te krijgen. “We ruimen het op, en de volgende dag ligt het er weer.” 

Leerzame middag voor iedereen 

Niet alleen de bewoners gingen naar huis met een frisse blik ook Finn, student Social Work die meehielp met smaaktafel, nam iets mee. “Ik wist niet dat het afvalprobleem hier zo groot was,” vertelde zij na afloop. “Het was leerzaam en waardevol om te zien hoeveel betrokkenheid er is in de wijk. En ik had echt het gevoel dat ik iets kon bijdragen.” haar woorden laten zien: het zijn niet alleen de gesprekken die blijven hangen, maar ook de verbindingen die tijdens een maaltijd tot stand komen. 

Ook Laura, medeorganisator van de smaaktafel, kijkt tevreden terug: “Ik vond het echt superleuk om te organiseren en om te zien hoe mensen daadwerkelijk met elkaar in gesprek gingen over afval en de problemen die daarmee spelen op het Edisonplein. Verder was het ook supertof om te zien hoe enthousiast iedereen werd van de gesprekken en het eten.”  

Het was dus een geslaagde middag voor iedereen. De smaaktafel op het Edisonplein liet zien dat een gesprek over afval zoveel meer kan zijn dan het benoemen van problemen. Het werd een middag van herkenning, ideeën en verbinding. De sfeer was informeel, maar oprecht; de gesprekken waren serieus, maar nooit zwaar. En al hoewel het afvalprobleem niet van de ene op de anderen weg is, laat de smaaktafel zien dat verandering soms gewoon begint met een soepje, een quiche en een goed gesprek aan tafel.