Een theatervoorstelling dat transformeert tot een bijstandsbeleid debat

Woensdagavond was de kickoff van het Explore Festival. Meer dan 100 bezoekers werden recht in hun buik, hart en hoofd geraakt met een avondje armoedebeleving van dichtbij. Een zwaar onderwerp, we weten het, maar zowel jong als oud hield het niet tegen, want de avond trok bezoekers van allerlei pluimage en leeftijden.

Explore had de foyer omgetoverd tot een festivalterrein, met kraampjes van de lokale Voedselbank, Humanitas en Quiet, drie organisaties die dichtbij mensen die in armoede leven staan. Bij het Rad van Onfortuin konden bezoekers ervaren hoe veel pech je al vanuit je geboorte kunt meekrijgen en hoe dat je leven beinvloedt. En onder het genot van een kop koffie onderwierpen ze studenten Social Work de bezoekers aan een test hoe zij het belastinggeld zouden verdelen.

En toen begon Het Gesprek. Het onderwerp: de participatiewet en het leven met een bijstandsuitkering. Bezoekers zaten naast, voor en zelfs óp het toneel en met een licht, geluid en bewegingsspel van zitplaatsen werden bezoekers dan weer luisteraars, dan weer mede-toneelspelers.

Bayan Al-wattar was onder de indruk: “Het is moeilijk voor mensen met een uitkering om alles op orde te krijgen. Ze zijn verplicht om veel cursussen te volgen en vrijwilligerswerk te doen. Maar ook voor de andere kant, de ambtenaren is het zeer uitdagend. Ze komen soms in gewetensnood, maar ze moéten hun werk doen.” Dat raakte ook Erwin Van Geloven diep: “Mensen willen elkaar helpen, zelfs ambtenaren die de grenzen van de mogelijkheden opzoeken. Maar het systeem dat we hebben gecreëerd, is groter dan onze goede bedoelingen.”

De makers van Het Gesprek richtten zich tegen het einde tot het publiek. Er kwamen suggesties; Wat heb je eraan om mensen in armoede te straffen als ze honderd euro aan boodschappen krijgen? Worden we daar werkelijk beter van?”, klonk het vanaf de tribune. Wethouder Armoedebeleid Marike de Nobel zag het zo: “Mensen zijn het vertrouwen in de overheid kwijt en dat heeft de overheid zelf gedaan, met schandalen als de toeslagenaffaire. We moeten als overheid dus eerst zelf vertrouwen gaan geven, om het van de mensen weer terug te kunnen krijgen.”